Jacek Jan Nowicki - architekt, urbanista, wykładowca akademicki.
Członek O. Warszawskiego SARP (od 1951). Członek TUP.
Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1949). Profesor nadzwyczajny.

Wykładowca na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (1945-61), na Wydziale Architektury Politechniki Łódzkiej (1977-87) - profesor tytularny, w Wyższej Szkole Ekologii i Zarządzania. Członek WKUA w Warszawie (lata 80-te XX w.).

Autor m.in.:
- osiedle mieszkaniowe Stary Żoliborz w Warszawie (1952) - współautor Bogusław Karczewski;
- osiedle WSM Mokotów - kolonia I-XII, Warszawa (~1955) - współautorzy: Zasław Malicki, Stefan Tworkowski, Janusz Cierpiński, Bronisław Eibel, Zbigniew Filipow, Zofia Garlińska-Hansen, Zofia Gurtzman, B. Karczewski, Mieczysław Nowak, Stanisław Sikorski, Krystyna Szeronos, Danuta Szymanowska-Nowak, Marian Szymanowski, Antoni Tarczewski, Jerzy Wilk - Nagroda KUA I stopnia (zbiorowa) - 1956;
- osiedle Serek Żoliborski w Warszawie (1956-58);
- gmach Rady Narodowej w Warszawie (1958-59);
- Dom Handlowy "Merkury" w Warszawie (1960):
- osiedle Zatrasie w Warszawie (1960-68) - generalny projektant - współautorzy: Tadeusz Fiećko, Wacław Materski, Jerzy Osuchowski, Wanda Staniewicz - nagroda II stopnia KBUA 1961;
- budynek mieszkalny na osiedlu Zatrasie, ul. Przasnyska 14, Warszawa (~1966) - współautorzy: T. Fiećko, W. Materski, J. Osuchowski - "Wicemister Warszawy" 1966;
- pasmo Ursynów-Natolin - generalny projektant.

Konkursy m.in.:
- na projekt dworca PKS we Wrocławiu (1965) - współpraca: T. Fiećko, W. Staniewicz - wyróżnienie II stopnia równorzędne;
- SARP nr 382 - na projekt zagospodarowania przestrzennego terenu Cytadeli w Warszawie (1966) - współpraca - autorzy: W. Materski, J. Osuchowski, T. Fiećko; współpraca: W. Staniewicz, Jacek Nowicki - nagroda równorzędna.

Autor publikacji m.in.:
- Kształtowanie środowiska - Architektura i urbanistyka w perspektywie przełomu stuleci (2001),
- Środowisko mieszkaniowe II - Osiedla warszawskie - projekty - doświadczenia XX wieku (2003).

Wiceprezes SARP (1961-63, 1965-72). Rzeczoznawca SARP. Członek Sekcji Architektury Mieszkaniowej SARP, członek Komisji Mieszkalnictwa UIA. Inicjator "Kazimierskiej Karty Mieszkalnictwa UIA i Karty Warszawskiej UIA (1981).

Odznaczenia m.in.: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1969), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1981), Złota Odznaka SARP (dwukrotnie - 1954, 1964), Brązowa Odznaka SARP (1958), Srebrna Odznaka SARP (1960).

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (1.04.2005).

*******************************************************************
Wspomnienie

25 marca 2005 roku zmarł w Warszawie Jacek Nowicki, architekt, który całe swoje życie poświęcił idei nowoczesnego mieszkania – poprawnemu kształtowi przestrzeni mieszkalnej dostępnej dla przeciętnego człowieka.
Urodzony 4 sierpnia 1921 roku w Warszawie i wychowany w duchu najszlachetniejszych haseł spółdzielczości mieszkaniowej – Jego ojciec Marian Nowicki był od roku 1932 prezesem zasłużonej Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej – w sposób naturalny skierował swe zainteresowania na architekturę powstających wówczas w Warszawie i budzących ogólne uznanie osiedli WSM. Zamierzał jesienią roku 1939 rozpocząć studia w tym kierunku na Politechnice Warszawskiej, ale wybuch wojny przekreślił te plany. Rozpoczął, więc zbliżoną do nich swym profilem naukę w dopuszczonej przez okupanta Państwowej Szkole Budownictwa w Warszawie (1940-1942), aby następnie kontynuować je na podziemnym Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (1942-1949) w tym również na początku roku 1945 w Lublinie, gdzie uczelnia ta powołana została ponownie do życia z tymczasową siedzibą w tym mieście. Tam po raz pierwszy poznałem Go jako asystenta prof. Romualda Gutta. Mający już na swoim koncie pewną praktykę zawodową – pracował w czasie okupacji w Pracowni Architektury i Urbanistyki w Warszawie w zespole Szymona i Heleny Syrkusów, autorów znanych przedwojennych osiedli spółdzielczych na Rakowcu i na Kole – cieszył się naszym respektem, będąc zarazem swoistą przekładnią fascynującej nas architektury R. Gutta. Architektury prostej, spokojnej, jak gdyby kojąco działającej na człowieka. Ale zarazem architektury odpowiedzialnej, tego człowieka wychowującej i trwającej – jak mawiał stary profesor – kiedy już nas nie będzie. I taką właśnie architekturę starał się tworzyć Jacek Nowicki przez całe swoje życie. Nawet w najtrudniejszym czasie presji narzuconego nam tzw. socrealizmu, czego dowodem może być osiedle przy pl. Wyspiańskiego na warszawskim Żoliborzu (1954-1956 wsp. B. Karczewski). Z tą wręcz rodzinną Jego dzielnicą Warszawy związane są najbardziej charakterystyczne dzieła Jacka Nowickiego jak np. osiedla tzw. Serek Żoliborski (1956-1958) czy os. Zatrasie (1960-1968), a także usługowe obiekty jak gmach Rady Narodowej (1958-1959), Dom Handlowy „Merkury” (1960), a także szkoła przy ul. Filareckiej (1960). Pracował też i dla innych rejonów Warszawy projektując w zespole Z. Malickiego osiedle WSM Mokotów (1947-1950) czy jako generalny projektant pasma Ursynów-Natolin. Swoje doświadczenia zawodowe przekazywał też młodzieży najpierw na swej macierzystej uczelni w Warszawie (1945-1961),a następnie już jako tytularny profesor na Wydziale Architektury Politechniki Łódzkiej (1977-1987), a po przejściu na emeryturę aż do ostatnich swych dni w Wyższej Szkole Ekologii i Zarządzania w Warszawie. Utrwalał też swą wiedzę w książkach – oczywiście o tematyce mieszkaniowej – jak choćby przez tą ostatnią uczelnię wydane „Kształtowanie środowiska – Architektura i urbanistyka w perspektywie przełomu stulecie” (Warszawa 2001) i „Środowisko mieszkaniowe II – Osiedla warszawskie – projekty – doświadczenia XX wieku” (Warszawa 2003) – obie będące syntetycznym zestawieniem doświadczeń świata i Warszawy. Przez wiele lat pisał też cięte felietony o architekturze i kulturze architektonicznej do czołowych tygodników polskich. Pisał je – może już tylko jako refleksje – do ostatniej chwili, odkładając je do opasłych teczek, przygnębiony, że nie ma dla nich miejsca w dzisiejszej prasie, goniącej głównie za skandaliczną sensacją. Być może kiedyś historycy znajdą w nich nieoceniony materiał do studiów nad rozwojem współczesnej architektury polskiej.
Nieoceniona była też Jego działalność w Stowarzyszeniu Architektów Polskich a zwłaszcza w stworzonej m.in. z Jego inicjatywy Sekcji Architektury Mieszkaniowej, która odegrała istotną rolę w bronieniu – czasami bezskutecznie - standardu polskiej architektury mieszkaniowej wobec politycznych nacisków wiodących nieuchronnie - do tak znanych nam „blokowisk”. Kluczową rolę w tym zakresie odgrywał On również przez wiele lat w pracach Komisji Mieszkalnictwa Międzynarodowej Unii Architektów UIA doprowadzając do opracowania i uchwalenia tzw. Kazimierskiej Karty Mieszkalnictwa UIA – uchwalonej w Kazimierzu Dolnym w 1ej połowie lat 70. – oraz tzw. Karty Warszawskiej UIA - przyjętej przez Kongres UIA w Warszawie w roku 1981.
Odszedł człowiek o niebywale społecznym nastawieniu podbudowanym rodzinną tradycją. PPS-u. Mimo to do organizacji partyjnych nienależący, bo – jak pisał w swych wspomnieniach – „życie polityczne pod presją nie sprzyjało dyskusjom, zamykało usta i uczyło nieufności.” Bolał nad poniżeniem i zhańbieniem idei, które w dawnej przeszłości miały tak istotną wartość. Człowiek mądry, rozważny i uczciwy, do którego nawet w tamtych najtrudniejszych czasach można było przyjść bez obawy z zapytaniem, co robić? Człowiek, o jakiego dziś coraz bardziej trudno.

Pożegnaliśmy Go na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach 1 kwietnia 2005 roku.

Tadeusz Barucki