Maciej (Matthew) Szymański - architekt.
Student Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Absolwent Wydziału Architektury w Kanadzie (1968).

W Kanadzie od 1951. Współwłaściciel firmy Dawson and Szymanski – architects w Montrealu.

Autor m.in.:
- Port Lotniczy w Abu-Dhabi;
- Huta Aluminium w Sept-Iles;
- Konsulat Polski w Montrealu;
- pawilon dla chronicznie chorych dla Polskiego Instytutu Dobroczynności w Montrealu;
- hotel dla pracowników PLL LOT w Montrealu.

Sierżant podchorąży AK, pseudonim "Kruczkowski". Uczestnik Powstania Warszawskiego.

Odznaczenia m.in.: Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego (1944), Krzyż Armii Krajowej (1990), Warszawski Krzyż Powstańczy (1989), Krzyż Partyzancki (1996), Medal Wojska (1948), Odznaka Weterana Walk o Niepodległość (1998), Odznaka Pamiątkowa Zgrupowania "Chrobry II".

*******************************************************************************************
Wspomnienie - Losy powojenne

W 1946 r. zagrożony aresztowaniem przez UB wyjechał do Świdra pod Warszawą, gdzie ukrywał się przez kilka miesięcy. Pod koniec roku powrócił do stolicy, gdzie kontynuował studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Zamieszkał na ul. Słowackiego 27 na Żoliborzu. 27 kwietnia 1947 r. ujawnił swoją działalność konspiracyjną w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. W 1948 r. wobec licznych aresztowań jego kolegów i przyjaciół z NSZ i AK podjął pierwszą (nieudaną) próbę ucieczki z Polski. 21 lutego 1949 r. ożenił się z Hanną Kamler - przyjaciółką z lat okupacji. 7 marca wraz z żoną i dwoma oficerami NSZ ((por. Tadeusz Siemiątkowski "Mazur” i ppor. Jerzy Dobrański "Karol”) z plaży w pobliżu półwyspu Westerplatte uciekł kutrem rybackim do Szwecji. 9 marca szczęśliwie wylądowali w szwedzkim porcie Kalmar. Po krótkim pobycie w obozie dla internowanych w Landskrona otrzymali prawo azylu i prawo pracy w Szwecji. W Szwecji przebywał od marca 1949 r. do lutego 1951 r. Pierwszych parę miesięcy w Toftaholm (środkowa Szwecja), gdzie pracował jako kelner, później w Sztokholmie, gdzie pracował jako szlifierz w fabryce wirówek do mleka. W Sztokholmie brał czynny udział w życiu Stowarzyszenia Studentów Polskich. 24 lutego 1951 r. wpływa do kanadyjskiego Halifaxu na okręcie wojennym marynarki amerykańskiej USNA General Blatchford. Pierwszych parę miesięcy mieszka w Winnipeg (środkowa Kanada), gdzie pracuje jako posługacz przewożący zmarłych pacjentów do szpitalnej kostnicy. Po dwóch miesiącach przeprowadza się do Montrealu, gdzie kolejno pracuje jako spawacz, zmywający naczynia w hotelu i rysownik w drukarni. W 1952 r. zaczyna pracować jako modelarz, później planista w fabryce samolotów, gdzie pracuje do roku 1956. W 1952 r. zostaje ojcem Doroty Marii, a w 1954 Zofii Anny. W latach 1956-57 pracuje w pracowni architektonicznej "J. Plant - Architect" projektującej nowe miasto górnicze na Labradorze (Scheferville nad jeziorem Knob Lake) dla "Iron Ore Company of Canada". W roku 1957 przyjmuje wraz z żoną obywatelstwo kanadyjskie. W latach 1958-68 pracuje w pracowni architektonicznej "F.A. Dawson - Architect" w Montrealu. Od 1961 r. mieszka w Beaconsfield (przedmieście Montrealu). W tym czasie bierze udział w tworzeniu i organizacji nowej partii politycznej - "New Democratic Party", która do dziś działa w kanadyjskim Parlamencie. W 1968 r. przerywa pracę zawodową i kończy studia architektoniczne. Po uzyskaniu uprawnień architekta powraca do dawnej pracowni, w której był kreślarzem, tym razem w charakterze partnera. Odtąd firma przyjmuje nazwę "Dawson and Szymanski - Architects". W okresie 1968-90 pracownia prowadzi szeroką działalność zawodową projektując i realizując liczne projekty w Kanadzie, Karaibach, Algierze, na Bliskim i Dalekim Wschodzie. Do ciekawszych i zrealizowanych projektów należą: Port Lotniczy w Abu-Dhabi, Huta Aluminium w Sept-Iles, Konsulat Polski w Montrealu, Pawilon dla chronicznie chorych dla Polskiego Instytutu Dobroczynności w Montrealu, Hotel dla pracowników PLL LOT w Montrealu i Ambasada Polska w Ottawie (ten ostatni projekt nie został zrealizowany). W 1971 r. otrzymuje zezwolenie na zmianę obywatelstwa polskiego na kanadyjskie. Konsulat PRL stawiał pozbawienie obywatelstwa polskiego jako warunek uzyskania wizy wjazdowej do Polski, gdzie mieszkali jego matka, siostra i brat. W 1990 roku jego firmowy partner przechodzi na emeryturę - do 1996 r. firma działa pod nową nazwą "M.Szymanski - Architect". W tym okresie kilka razy odwiedza Polskę. Z ramienia Koła byłych Żołnierzy NSZ w Kanadzie nawiązuje kontakt z kolegami w Polsce. Otrzymuje polskie uprawnienia kombatanckie, zostaje członkiem Związku Powstańców Warszawskich – Środowisko "Chrobry II" i członkiem Związku Żołnierzy NSZ. Zostaje przedstawicielem Komisji Odznaczenia Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego na Kanadę i przedstawicielem - korespondentem dwumiesięcznika "Szaniec Chrobrego". W 1994 roku wraz z Tadeuszem Siemiątkowskim "Mazurem" redaguje i wydaje w Warszawie ostatni (nr. 6) z Zeszytów do Historii NSZ. W latach 1992-94 jest doradcą dla spraw architektury w Zarządzie miasta Beaconsfield. W 1996 r. przechodzi na emeryturę, likwiduje pracownię architektoniczną i przeprowadza się z żoną do Vancouver nad Pacyfikiem. Rozkazem ministra Obrony Narodowej z 25.07.2000 r. zostaje kapitanem Wojska Polskiego. W Vancouver zajmuje się pisaniem wspomnień, opowiadań i redagowaniem albumów fotograficznych. W formie krążków CD wydaje między innymi: wspomnienia - memoirs "Ja-Jo pamięta", "Luźne Uwagi Agnostyka Frasobliwego”, "Rodziny Rozdzielone przez Historię”, "80 years in 18 minutes” i "Moje Abecadło”. W roku 2004 otrzymuje III nagrodę na konkursie organizowanym przez Muzeum Powstania Warszawskiego za esej pt. "Co zostało po Powstaniu Warszawskim”. 7 lipca 2005 r. dekret Prezydenta RP nadaje mu obywatelstwo polskie. Maciej Szymański komponuje kolaże, w których fotografię cyfrową łączy z farbą akrylową i innymi materiałami. Wernisaż wystawy tych kolaży zatytułowanej "Portrety Rodzinne” miał miejsce w Sali recepcyjnej Konsulatu Polskiego w Vancouver w maju 2008 r.

https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/maciej-szymanski,44803.html