Oskar Nikolai Hansen - architekt, rzeźbiarz, malarz, wykładowca akademicki, teoretyk.
Członek O. Warszawskiego SARP (od 1956).
Absolwent Wydziału Mechanicznego Wyższej Szkoły Technicznej w Wilnie (1942). Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1951). Student malarstwa u Fernanda Legera w Paryżu. Profesor nadzwyczajny w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1968).

W Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1950-83). Gł. projektant w Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej (1958-66).

Autor m.in.:
- projekt przebudowy kina Świat w Warszawie (1950) - niezrealizowany;
- projekt ratusza dla Warszawy (1952) - niezrealizowany;
- dachy pawilonu polskiego w Izmirze (1955) - współautorzy: Lech Tomaszewski, Jan Lanka - Nagroda KUA II stopnia 1956;
- mieszkanie w Warszawie (1955);
- pomnik obozu koncentracyjnego w Auschwitz (1958) - niezrealizowany;
- aranżacja przestrzenna z giętych płyt na II Wystawie Sztuki Nowoczesnej w warszawskiej "Zachęcie" (1958);
- pawilon na międzynarodową wystawę w Sao Paulo (1959);
- projekt rozbudowy Zachęty (1960-61) - współautorzy: L. Tomaszewski i Stanisław Zamecznik - niezrealizowany;
- osiedle im. Słowackiego w Lublinie (projekt 1960-63, realizacja 1964-66) - współautor Zofia Hansen; współpraca: Bohdan Ufnalewski, Jacek Kąkolewski, Magdalena Kozłowska, Jacek Wolski;
- osiedle "Przyczółek Grochowski" w Warszawie (1963) - współautor Z. Hansen;
- osiedle Rakowiec w Warszawie (1964) - współautor Z. Hansen;
- projekt muzeum sztuki współczesnej w Skopje (1966) - niezrealizowany;
- własny dom na wsi (1968).

Konkursy:
- na projekt pomnika obozu koncentracyjnego w Auschwitz (1958) - I nagroda;
- na projekt Pomnika Bohaterów Warszawy (1958) - współautorzy: Wojciech Fangor, Z. Hansen, Jan Meisner, Lechosław Rosiński, L. Tomaszewski - częściowy zwrot kosztów.

Twórca Teorii Formy Otwartej i Linearnego Systemu Ciągłego (z Z. Hansen).

Rzeczoznawca SARP.

Mąż architektki Zofii Garlińskiej-Hansen (1924-2013).

Pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie.

**************************************************************************
WSPOMNIENIE

Czemu odczuwam potrzebę wspomnienia Oskara Hansena? Może, dlatego, iż Jego generacja w Polsce z trudem akceptowała ideę „formy otwartej” i autorskie poszukiwania „Linearnego Systemu Ciągłego”. To, dlatego poddał się najpierw biurokratycznym inwestorom, potem jako dziekan nie pokonał niemożności zmian na macierzystym Wydziale Rzeźby ASP, by usunąć się ostatecznie w wiejski spokój podsiedleckiego Szumina. O dużo za mało wiedzą o tym najbardziej znanym za granicami Polski architekcie, generacje młodych architektów polskich. Wspominam więc Oskara Hansena w imieniu studentów i młodych wtedy architektów, którzy w końcu lat pięćdziesiątych i początku sześćdziesiątych najpierw chłonęliśmy odświeżające  wystawy Jego „Pracowni Kompozycji Brył i Płaszczyzn” na ASP, a kilka lat później, już w ramach  Koła Młodej Architektury przy Oddziale Warszawskim SARP (m.in. Budzyński, Chwalibóg, Drzewiecki, Fajans, Kiciński, Kowalewski, Kucza-Kuczyński, Kuźmienko, Moszczyński, Sembrat) zapraszaliśmy Hansena na wspólne dyskusje, by uczyć się programowej idei  otwartości, logiki linearności układów czy nowej  dla nas  „partycypacji”. Myślę, że to Hansen wywarł chyba największy wpływ na wielu z nas, na „Koncentrację Liniową” zespołu Budzyńskiego, na konkursowy projekt Ursynowa.
Zapomnieliśmy, iż Hansen był architektem prawdziwie „europejskim”: z urodzenia Norweg, z matki Rosjanki, ale Wilnianin, który przeszedł tamtejsze AK. Po Paryżu i Londynie - wybrał dyplom u Romualda Gutta: to też wyrazisty znak pewnej przynależności ideowej w architekturze i przynależności do Polski, chociaż łatwo mógł wybrać inne miejsce w Europie. Europę poznawał i wrastał w nią przez kontakty i przyjaźnie  z Jeanneretem, Corbusierem, Legerem, Moore’em, Smithsonami i Friedmanem w ramach grupy „Team Ten”, Erskinem, Blomstedem, Kroll’em. To od spotkanego podczas studenckich warsztatów w Perpignan w końcu lat osiemdziesiątych  Luciena Kroll’a, wiozłem list do Hansena. Bo Kroll chciał pozdrowić wielkiego polskiego architekta, kiedy dowiedział się ode mnie o Jego wiejskiej „emigracji”. Wielokrotnie doświadczałem w świecie wyrazów pamięci o Hansenie. To był Europejczyk.
W Polsce obracał się w znakomitym, pozytywnie hermetycznym przez wysoką jakość myślenia środowisku Zakładów Badawczych ASP. To byli między innymi Jerzy Sołtan, Lech Tomaszewski, Tadeusz Zieliński, Stanisław i Wojciech Zamecznikowie, Jerzy Jarnuszkiewicz.
Wśród kilku zaledwie projektów i realizacji polskich z ostatniego półwiecza znanych naprawdę  w świecie, dwa z nich to projekty Hansena: projekt rozbudowy „Zachęty” z 1958 roku (wspólnie z L. Tomaszewskim i S. Zamecznikiem) - bardziej techniczny ideowo niż późniejsze Centre Pompidou i konkursowy projekt czarnej, asfaltowej „drogi” - pomnika w Auschwitz-Birkenau z 1959 roku. Obydwa projekty wyprzedzające epokę, znakomicie odczytał świat, ale w Polsce – „czyli nigdzie” – wystraszyły małych decydentów. Pozostały nieosiągalną legendą nie tylko tamtego czasu.
Nie znalazły zrozumienia próby shumanizowanej - inaczej niż w duchu międzywojennego Praesensu - mieszkaniówki. Dwa budynki na Rakowcu z 1958 roku (wspólnie z Z. Hansen), teraz odnowione technicznie, nie zestarzały się moralnie, a w stosunku do naszych komercyjnych apartamentowców są lekcją pokory – i formy.
Osiedla LSM w Lublinie  z 1965 roku i „Przyczółek Grochowski” z 1969 roku, realizowane, jako cząstkowe próby „Linearnego Systemu Ciągłego” (1964), przy całej swojej socjologicznej podbudowie i estetycznym wyrafinowaniu formy, zostały wchłonięte i wkrótce zapomniane w  szumie fabrycznych prefabrykatów ze Wschodu.
Oskar Hansen pozostał silny swoimi przekonaniami i najwyższą jakością intelektu, ale i poczucia Formy. Przegrywał z małością, bo był konsekwentny. Jakże często dzisiaj wygrywamy idąc na kompromis. Mówimy wtedy, że to należy do cech zawodu.
Wobec wydarzenia Hansena – stajemy bezradni. Pozostaje tylko zobowiązująca pamięć o pięknie Jego życia i Jego dzieł.
Od kilku lat odkładałem wizytę w Szuminie...

Konrad Kucza-Kuczyński